در صفین، قیافه‌های شناخته شده و پلید بنی‌امیه هستند که با علی می‌جنگند. و در نهروان قیافه‌های ناشناخته‌ی مقدس مآب مومن. اما در جمل کیست؟ عایشه ام‌المومنین است و طلحهُ الخیر و زبیر نواده‌ی عبدالمطلب، یعنی بزرگترین شخصیت های اسلامی. این مبارزه غیر قابل تحمل است. تکان‌دهنده است. حتی برای پیرو علی که همراه او به جنگ آمده است. یکی از سربازان علی به عنوان اعتراض به او می‌گوید که اگر تو نصیحت کردی و آنها را به صلح دعوت نمودی و زیر بار نرفتند، چه کار می‌کنی؟ علی پاسخ می‌دهد که با آنها می‌جنگم. سرباز با تعجب می‌پرسد حتی با ام‌المومنین و طلحه و زبیر می‌جنگی؟ مگر ممکن است که این‌ها بر باطل باشند؟ علی در این جا جمله‌ای دارد که طه حسین می‌گوید در زبان بشر از وقتی که سخن گفتن پدید آمده است جمله‌ای به این عظمت به وجود نیامده است. می‌گوید: «تو حق را به مرد می‌سنجی، یا مرد را به حق؟» حقیقت را از روی شخصیت‌ها تشخیص میدهی و یا شخصیت‌ها را از روی حقیقت؟
.
› چه نیازی است به علی/دکتر شریعتی